Deze boer is te snel…
In de afgelopen periode heb ik enkele malen contact gehad met boerenbedrijven. In de rondgang in Beemte-Broekland leerde ik agrariërs kennen en binnen ons eigen CDA hebben we natuurlijk de veehouderij van de familie Verheul. Recent sprak ik echter op mijn verzoek persoonlijk met Ruud en Antoinet Vossebeld. Al meer dan 100 jaar – sinds 1912 – runt de familie een boerderij aan de rand van Apeldoorn. Inmiddels zijn ze bekend met de ‘piepers van Ruud’ en op zoek naar meer.
Een ander gesprek
Nadat ik me voorbereid had op een gesprek dat waarschijnlijk over stikstof en bedrijfsuitbreiding zou gaan werd ik na de kennismaking wat verrast doordat het onderwerp totaal anders was dan ik had verwacht. In plaats van stikstof stond een ander thema op de agenda. De omgevingsvisie, gebiedsvisie en de energietransitie. Ook belangrijke onderwerpen voor de gemeente Apeldoorn en in het bijzonder voor Beemte-Broekland.
Het bedrijf van Ruud en Antoinet was tot enkele jaren geleden nog een veehouderij. In 2018 kwamen Ruud en Antoinet op de boerderij wonen en verhuisden haar ouders naar Twello. In februari 2021 namen zij afscheid van de veehouderij en kwam de bedrijfsvoering volledig in het teken te staan van de gewas teelt. Minstens zo interessant, minstens zo arbeidsintensief en ook op sommige momenten onzeker. Door droogte, gewas-ziektes of andere dreigingen van buitenaf is het soms maar afwachten hoeveel je in een jaar kan verdienen. Daarom is er diversiteit in het aantal gewassen.
Waar gaat het dan wel over?
Het bedrijf van Vossebeld ligt pal naast het reeds bestaande Zonnepark in Beemte-Broekland. 28 hectare panelen van Statkraft wekken hier aan de Bloemenkamp energie op voor ruim zeven-en-een-half-duizend huishoudens. Het park is sinds 2020 in bedrijf en de onderliggende grond is door 4 grondeigenaren voor 25 jaar aan de projectontwikkelaar verpacht. In 2045 zien we dus weer verder.
Maar het gesprek met Ruud en Antoinet had dus daar mee te maken. Niet dat ze tegen dit Zonnepark zijn. Integendeel. Ze zouden graag hun locatie ook beschikbaar stellen voor de duurzame opwek van zonne-energie. Immers hun relatief laag gelegen gronden (broekland) die wat aan de natte kant zijn om vroeg in het seizoen te bewerken brengen eigenlijk in deze tijd te weinig op. Want ook later in het groei- en oogstseizoen zijn er grote risico’s. Een natte september voorkomt de oogst en dus geen inkomen, waar wel kosten voor zijn gemaakt.
Inmiddels zijn gesprekken met de gemeente gevoerd. Is er een omgevingsvisie voor Woest aantrekkelijk Apeldoorn en bepaald dat we gebiedsvisies ontwikkelen voor de zoekgebieden die wat moeten opleveren voor de energietransitie of de woonagenda in Apeldoorn.
Het duurt te lang
Maar dat duurt misschien nog wel even. En de huidige ondernemers hebben concrete mogelijkheden om bij verkoop van bedrijf en grond elders een ander bedrijf op te bouwen. Met meer renderende gronden, maar ook met meer grond in totaal. Niet per sé om groter te worden, maar vooral ook om efficiënter en duurzamer te gaan telen. Zodat ook de volgende generatie Vossebeld na meer dan een eeuw kan blijven boeren.
De tekeningen waren klaar. Voorgelegd ook. Buren gesproken en ambtenaren op bezoek gehad. Toch blijft het lastig met de voortgang. Inmiddels is er ook een andere ontwikkelaar aangeschoven. Het wachten is nu op de gebiedsvisie om nieuwe plannen te maken en een vergunning te kunnen aanvragen.
Daarom ga ik mijn licht eens opsteken. Wat is de planning. Hoe bieden we een tijdlijn. Waar kan deze ondernemer op rekenen. Hoe zorgen we dat we tempo maken. Het CDA Apeldoorn heeft oog voor de ondernemers en boeren in ons buitengebied.
Alleen maar winnaars
Zoals ik het begrijp hebben we bij het snel handelen in deze ontwikkeling alleen maar winnaars. Wellicht worden de stikstofrechten ook verkocht en dus ingeleverd door de voormalige veehouderij. Dat is 1. Daarnaast maken we voortgang in het realiseren van de energietransitie en mogelijk – in samenwerking met de gemeente Epe – nog een waterberging. Dat is 2. En met de ontwikkeling van een naastgelegen bedrijventerrein (zoekgebied in omgevingsvisie) zou de afvoer van stroom ook geen probleem mogen zijn. Dat is 3.
3x een voordeel voor Apeldoorn. En natuurlijk is ook de familie Vossebeld dan verzekerd van een realistisch uitgangspunt om elders nabij de IJssel een nieuw bestaan op te bouwen. Ook weer met aardappelen, uien, tarwe, mais en andere gewassen. Zoals het een boer betaamt. Zullen we iedereen dan maar laten winnen?
1969, Apeldoorner van geboorte en in hart en nieren gebleven. Al 25 jaar woonachtig in Osseveld-Oost. Opgegroeid met de kernwaarden van het CDA in de Apeldoornse Metaalbuurt. Enthousiast en energiek. Mantelzorgt voor moeder. Klimaatburgermeester, aanvoerder, hardloper en verbinder.